Blog
- 2022-06-22
Zielony wodór jako siła napędowa rynku OZE ☀
Budowa nowoczesnej gospodarki zeroemisyjnej to cywilizacyjne wyzwanie, w którym stawką jest zatrzymanie galopujących zmian klimatycznych, coraz częściej wpływających na nasze życie w postaci m.in. suszy, pożarów lasów czy gwałtownych zjawisk atmosferycznych. Dekady opierania rozwoju gospodarczego o paliwa kopalne odcisnęły swój ślad. Dzisiaj świat potrzebuje ,,nowej ropy naftowej” i ,,nowego gazu ziemnego”, które zagwarantuje zrównoważony, nisko - i zeroemisyjny rozwój w trosce o obecne i przyszłe pokolenia. Takim paliwem może być wodór, który ze względu na swoje właściwości stanie się również nośnikiem energii, a także jej magazynem. W nieodległej przyszłości może napędzić różne obszary gospodarki, począwszy od przemysłu ciężkiego, po energetykę i ciepłownictwo, a skończywszy na transporcie.
Wodór może być właśnie tym elementem, który pozwoli nie tylko łączyć poszczególne sektory, ale tworzyć synergie stanowiące fundament pod budowę gospodarki wodorowej. Paliwo to jest kluczowe dla realizacji unijnych ambicji w zakresie polityki klimatycznej, radykalnego obniżenia emisji gazów cieplarnianych i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku. Bez triady - OZE, atom i wodór - będzie to niemożliwe.
Obecnie w dominującej większości, bo aż w 95 proc., wodór jest pozyskiwany z wykorzystaniem paliw kopalnych. Na znaczeniu zyskuje zielony wodór. Jest on pozyskiwany przy wykorzystaniu elektrolizy polegającej na wykorzystaniu nadwyżek energii elektrycznej do rozpadu wody na wodór i tlen. Jeśli ta energia będzie pozyskiwana ze źródeł odnawialnych np. z lądowych i morskich farm wiatrowych, instalacji fotowoltaicznych czy biogazu i biometanu, uzyskujemy możliwość produkcji wodoru bez emisji dwutlenku węgla do atmosfery. Obecnie koszt technologii, w szczególności elektrolizerów jest dość wysoki, jednak wraz z upowszechnieniem się technologii, koszt produkcji będzie mniejszy, co będzie go czyniło atrakcyjną alternatywą wobec paliw kopalnych.
Rozwój technologii wodorowych znajduje silne odzwierciedlenie w unijnej strategii wodorowej, która akcentuje konieczność upowszechnienia zeroemisyjnej produkcji paliwa. Równolegle Unia Europejska kładzie szczególny nacisk na zwiększenie udziału OZE w końcowym zużyciu energii brutto. Zarówno na płaszczyźnie legislacyjnej w licznych dyrektywach i rozporządzaniach ale również strategiach jak REPowerEU, strategii dla morskiej energetyki wiatrowej, czy mającej wkrótce zostać opublikowanej strategii dla energetyki słonecznej. Widać, w jaką stronę jest odchylony wektor unijnej polityki energetyczno-klimatycznej, który przybrał na sile po agresji Rosji na Ukrainę i koniecznością zmniejszenia zależności Europy od rosyjskich surowców energetycznych.
Zielony wodór będzie paliwem komplementarnym dla OZE. Tak jak zostało wskazane wcześniej, wodór może być swojego rodzaju magazynem energii. W procesie elektrolizy energia produkowana np. z morskich farm wiatrowych czy instalacji fotowoltaicznych będzie zamieniana właśnie w wodór. Ma to szczególne znaczenie w sytuacji dynamicznego rozwoju OZE, który przybiera formę wykładniczą. Wodór jako magazyn energii może być źródłem elastyczności sieci elektroenergetycznych zapewniając ich prawidłową i bezpieczną pracę, a także pozwoli na tworzenie klastrów i spółdzielni energetycznych. To z kolei przełoży się na powstanie nowych instalacji OZE i zwiększenie ich absorbcji przez Krajowy System Elektroenergetyczny.
Zielona produkcja wodoru będzie bowiem wymagała zapewnienia odpowiednich wolumenów energii do produkcji paliwa. To pociągnie za sobą nowe inwestycje, nowe miejsca pracy, a przede wszystkich zwiększenie zużycia energii generowanej z instalacji OZE. Zielony wodór i OZE to nie tylko „małżeństwo z rozsądku”, ale realna siła, która pozwoli na skuteczną dekarbonizację gospodarek.
- 2022-05-24
Ubezpieczenie fotowoltaiki. Na co zwrócić uwagę?
Fotowoltaiczny boom w Polsce
Fotowoltaika jest w ostatnich latach najszybciej rosnącym segmentem polskiego rynku OZE. Według danych PTPiREE na koniec 2021 roku łączna liczba mikroinstalacji prosumenckich przyłączonych do sieci dystrybucyjnej sięgnęła 854 tys., a ich moc przekroczyła 6 GW.
Szacuje się, że obecnie ok. 14 proc. domów jednorodzinnych w Polsce ma własną instalację fotowoltaiczną, a w tym roku liczba gospodarstw domowych korzystających z energii wyprodukowanej we własnych mikroinstalacjach PV przekroczy 1 mln. Do takiej inwestycji zarówno klientów indywidualnych, jak i firmy skłania m.in. to, że pozwala ona uniezależnić się od zewnętrznych dostawców energii, a więc i wahań cenowych, ale także znacząco obniżyć rachunki za prąd.
Ten skokowy wzrost zainteresowania fotowoltaiką dostrzegli też ubezpieczyciele, którzy poszerzają swoją ofertę ubezpieczeniową właśnie o ubezpieczenie instalacji PV. Taka inwestycja to koszt rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych. Już samo to powinno skłonić właściciela do objęcia jej polisą.
Różne ubezpieczenia dla PV na dachu i na gruncie
– Rynek oferuje w tej chwili dwa sposoby ubezpieczenia instalacji fotowoltaicznej – informuje w rozmowie z agencją Newseria Biznes Andrzej Paduszyński, dyrektor Departamentu Ubezpieczeń Indywidualnych w TU Compensa.
Jak wskazuje, ponad 70 proc. prosumenckich instalacji PV jest instalowanych na dachach domów, dlatego większość zakładów ubezpieczeń oferuje taką polisę w ramach kompleksowego ubezpieczenia domu.
– Większość instalacji fotowoltaicznych znajduje się na budynkach mieszkalnych lub gospodarczych. W takim przypadku, jeżeli ubezpieczenie domu czy mieszkania obejmuje instalację PV, wtedy jest ona po prostu częścią polisy. Jest to bardzo powszechne rozwiązanie. Można powiedzieć, że praktycznie każda instalacja fotowoltaiczna na dachu domu jest ubezpieczona, oczywiście pod warunkiem że ubezpieczony jest dom – mówi ekspert Compensy.
W takim przypadku trzeba jednak pamiętać o tym, żeby zwiększyć sumę ubezpieczeniową polisy o wartość instalacji.
Jeżeli panele są instalowane na stelażach w gruncie, instalacja jest traktowana jako budowla i wtedy wymagane jest odrębne ubezpieczenie.
– Instalacje fotowoltaiczne są narażone m.in. na działanie gradu, huraganu czy upadek różnych przedmiotów, takich jak gałęzie drzew i masztów, w zależności od tego, jak silnie wieje wiatr. Nie można też zapominać o pożarach i głównym ryzyku, czyli o przepięciu – wymienia Andrzej Paduszyński.
W razie uszkodzenia lub awarii ubezpieczyciel pokryje koszty naprawy lub wymiany paneli. Odpowiednio dobrana polisa zapewnia ochronę w przypadku nie tylko zdarzeń losowych, ale również kradzieży elementów instalacji.
Czynniki ryzyka
Ubezpieczenie przydomowej fotowoltaiki obejmuje całość takiej instalacji, czyli panele PV, instalację łączącą panele z falownikiem, sam falownik oraz podłączenie do sieci energetycznej. Przy jego wyborze warto zwrócić uwagę na zakres ochrony i sumę ubezpieczenia.
– Wybierając ubezpieczenie instalacji fotowoltaicznej, trzeba uwzględnić jego zakres, czyli właśnie te najczęstsze ryzyka, które muszą być pokryte polisą. To przede wszystkim grad, skutki oddziaływania wiatru, przepięcie oraz pożar. Jeżeli polisa zawiera właśnie te ryzyka, możemy być spokojni, że większość szkód związanych z instalacją fotowoltaiczną zostanie pokrytych – zapewnia dyrektor Departamentu Ubezpieczeń Indywidualnych w TU Compensa.
– Kolejnym ważnym elementem jest też suma ubezpieczenia instalacji fotowoltaicznej. Trzeba pamiętać, aby ta suma odpowiadała wartości nowej instalacji PV. Jest to ważne w przypadku odszkodowania, żeby pokryć zarówno koszty zakupu, jak i zainstalowania nowej instalacji – wyjaśnia Andrzej Paduszyński.
W pakiecie ubezpieczeniowym Compensa Rodzina można wybrać ochronę na wypadek konkretnych zdarzeń losowych albo opcję all risk obejmującą wszystkie ryzyka. Między innymi od wyboru zakresu ochrony zależy cena polisy. Jak podkreśla ekspert, już w ramach podstawowego zakresu ochrony właściciel domu może ubezpieczyć zarówno panele i kolektory słoneczne, jak i pompy ciepła, które często towarzyszą inwestycji w fotowoltaikę – tu także możliwe jest ubezpieczenie instalacji zamontowanych wewnątrz oraz na zewnątrz budynku.
- 2022-05-17
Polska w światowym TOP 10! Fotowoltaika najszybciej rozwijającym się źródłem OZE na świecie!
Najnowszy raport europejskiego stowarzyszenia branży fotowoltaicznej SolarPower Europe pokazuje, jak ważnym rynkiem dla globalnego sektora fotowoltaicznego stała się Polska. Dzięki inwestycjom zrealizowanym w ubiegłym roku w naszym kraju, głównie za sprawą prosumentów, wskoczyliśmy do pierwszej dziesiątki największych rynków PV na świecie. Dużo gorzej wypadamy w rankingu uwzględniającym zainstalowaną moc fotowoltaiki w przeliczeniu na mieszkańca.
Według SolarPower Europe w ubiegłym roku na całym świecie powstały elektrownie fotowoltaiczne o łącznej mocy 167,8 GW, co oznacza wzrost w porównaniu do 2020 roku o 21 proc. Rok wcześniej na świecie przybyło 139,2 GW elektrowni PV.
W efekcie na koniec 2021 roku łączna moc elektrowni fotowoltaicznych na świecie osiągnęła 940 GW, rosnąc o 22 proc. w porównaniu z mocą z końca 2020 roku.
Rekordy poza Europą
Tradycyjnie największy wpływ na rozwój globalnego rynku PV w 2021 roku miały Chiny. W Państwie Środka w ubiegłym roku powstały elektrownie solarne o mocy 54,9 GW – wobec wyniku 48,2 GW osiągniętego przez chiński rynek rok wcześniej.
W ubiegłym roku Chiny przekroczyły poziom 300 GW skumulowanej mocy fotowoltaiki. To ponad 5 razy więcej od mocy elektrowni PV na największym europejskim rynku, czyli w Niemczech.
Drugim największym rynkiem fotowoltaicznym na świecie w 2021 roku były Stany Zjednoczone, gdzie uruchomiono 27,3 GW – wobec 19,2 GW instalacji zrealizowanych rok wcześniej.
Trzecie były Indie, w przypadku których SolarPower Europe odnotowuje wzrost instalacji z 3,9 GW w roku 2020 aż do 14,2 GW w roku ubiegłym.
Czwarty największy rynek – Japonia – zmniejszył łączną moc instalacji w 2021 roku w porównaniu do wcześniejszego roku: z 8,2 GW do 6,4 GW.
Piąta była Australia, gdzie moc fotowoltaiki wzrosła o 6 GW wobec 5,1 GW rok wcześniej.
Niemcy dominują na Starym Kontynencie
Na szóstym miejscu rankingu znalazł się pierwszy europejski rynek, czyli Niemcy z dodaną mocą na poziomie 5,5 GW.
Pierwszą dziesiątkę największych rynków fotowoltaicznych w ubiegłym roku zamknęła Polska z wynikiem 3,8 GW – o 1,4 GW lepszym od zanotowanego rok wcześniej. Nasz kraj ustąpił dziewiątej w zestawieniu Korei Południowej (4,4 GW), ósmej Hiszpanii (4,8 GW) i siódmej Brazylii (5,5 GW).
Największe rynki fotowoltaiczne na świecie w 2021 roku. Źródło: SolarPower Europe
Słabiej w zestawieniu per capita
Na razie polskiemu rynkowi fotowoltaicznemu jest jednak daleko do światowej czołówki pod względem zainstalowanej mocy na mieszkańca. Liderem jest Australia z wynikiem ponad 1 MW per capita (1049 W), następne są Holandia (825 W), Niemcy (714 W), Japonia (616 W) i Belgia (599 W).
Biorąc pod uwagę fakt, że na koniec 2021 roku w Polsce działały elektrownie fotowoltaiczne o łącznej mocy 7670 MW, w przeliczeniu na mieszkańca naszego kraju (populacja 38 mln osób) otrzymujemy panele fotowoltaiczne o mocy około 200 W.
Największe rynki fotowoltaiczne na świecie pod względem zainstalowanej mocy per capita. Źródło: SolarPower Europe
Polski rynek napędzą aukcje
Oceniając wejście Polski do czołowej dziesiątki największych rynków fotowoltaicznych na świecie, SolarPower Europe komentuje, że jest to niespodzianka, której nie spodziewało się większość analityków.
SPE podkreśla, że wzrost inwestycji w Polsce to zasługa segmentu najmniejszych instalacji o mocy do 50 kW. Zdaniem analityków SPE wraz z zakończeniem dotychczasowego systemu wsparcia dla prosumentów teraz polski rynek PV będzie w większym stopniu napędzany przez większe inwestycje fotowoltaiczne, korzystające z systemu aukcyjnego.
– O ile przyszłość rynku dachowej fotowoltaiki w Polsce pozostaje niejasna, o tyle kraj zwraca się teraz w kierunku segmentu dużych instalacji. Pierwsze efekty aukcji uruchomionych kilka lat temu już teraz są widoczne. W przeciwieństwie do energetyki wiatrowej fotowoltaika nie musi mierzyć się z ograniczeniami i ma potencjał zaspokojenia potrzeb energetycznych kraju w krótkim terminie – ocenia SolarPower Europe.
Barierą w rozwoju segmentu gruntowych farm fotowoltaicznych, którą zauważa SPE, są coraz bardziej ograniczone możliwości przyłączania do sieci kolejnych projektów. Ponadto w polski rynek PV – podobnie jak w inne rynki fotowoltaiczne – uderzają problemy z dostawami komponentów PV i wzrost ich cen, a ostatnio także niedobór kadry instalatorów, wśród której znaczącą część stanowili pracownicy z Ukrainy.
Zdaniem SPE w tym roku w Polsce powstaną elektrownie fotowoltaiczne o mocy ponad 3,5 GW, co powinno znowu uplasować Polskę w czołówce największych europejskich rynków PV, ale może nie wystarczyć na utrzymanie się w gronie 10 największych rynków solarnych na świecie.
Według SPE w latach 2022–2026 w naszym kraju powstaną elektrownie fotowoltaiczne o mocy od 15 GW do nawet 29 GW w najbardziej optymistycznym scenariuszu. Prognoza uśredniona mówi o wzroście mocy polskiej fotowoltaiki w tym okresie o 21,5 GW.
- 2021-10-26
Dopłata do rachunku odbiorcy wrażliwego wzrośnie do 50 proc.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt nowelizacji Prawa energetycznego, który zakłada zwiększenie dodatków energetycznych oraz wprowadzenie niefinansowych narzędzi wsparcia gospodarstw domowych zagrożonych ubóstwem energetycznym. Jak podkreśla resort klimatu, jest to odpowiedź na wzrost kosztów energii.
Minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka informuje, że przygotowany projekt nowelizacji ustawy Prawo energetyczne ma służyć wdrożeniu instrumentów osłonowych odbiorców energii, niezbędnych w obecnych warunkach dynamicznego wzrostu cen energii.
Na wsparcie odbiorcy wrażliwego energetycznie rząd planuje przeznaczyć w latach 2022-2031 kwoty zwiększające się w każdym roku z około 1,5 mld zł do poziomu ok. 1,7 mld zł.
Nowe regulacje mają rozszerzyć grupę odbiorców uprawnionych do pobierania dodatku energetycznego według kryterium dochodowego nieprzekraczającego 1 563,00 zł w gospodarstwie 1-osobowym i 1115,00 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym.
Według założeń projektu nowelizacji Prawa energetycznego, dopłata do rachunku odbiorcy wzrośnie z 30 do 50 proc. Wyższe będą stawki dodatku, które wyniosą od 324 zł do 876 zł w okresie rocznym. Zmiana wartości limitów zużycia energii elektrycznej wpłynie na zwiększenie wysokości dodatku energetycznego i będzie bardziej odpowiadać rzeczywistej sytuacji związanej ze zużyciem energii przez gospodarstwa domowe.
Dodatki przyznawane będą na okres 6 miesięcy, a do ich otrzymania wystarczy przedstawienie faktury zamiast kopii umowy sprzedaży energii elektrycznej albo umowy kompleksowej.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska szacuje, że dzięki proponowanemu rozwiązaniu liczba beneficjentów dodatków wzrośnie do około 2,63 mln gospodarstw domowych, czyli co piąte gospodarstwo domowe będzie mogło otrzymać wsparcie.
Minister klimatu Michał Kurtyka informuje, że proponowane rozwiązanie rozszerza grupę uprawnioną do otrzymania dodatku też o tych, którzy nie mogli ubiegać się o niego np. z uwagi na nadmetraż lokalu i tym samym byli wykluczeni z przyznania dodatku mieszkaniowego.
– Dotyczy to w szczególności odbiorców samotnie zamieszkujących domy jednorodzinne w małych miejscowościach i na wsiach, których sytuacja materialna uzasadnia przyznanie zasiłków stałych lub okresowych. Objęte dodatkiem energetycznym zostaną także grupy dochodowe: korzystające z zasiłków pomocy społecznej, emeryci ze świadczeniem poniżej minimalnej emerytury czy emeryci i renciści ze świadczeniem równym najniższej emeryturze, a także rodziny wielodzietne – komentuje Michał Kurtyka.
– Ta pomoc zagwarantuje najsłabszym odbiorcom zaspokojenie jednej z podstawowych potrzeb, jaką jest dostęp do energii elektrycznej. Już na etapie przygotowywania ustawy Ministerstwo Klimatu i Środowiska uzgodniło szczegóły m.in. z Ministerstwem Finansów i zapewniło finansowanie na poziomie minimum 1,5 mld zł. Jestem przekonany, że ustawa szybko trafi pod obrady Sejmu – dodaje Kurtyka.
Nowy system dodatków dla wrażliwych gospodarstw domowych mają uzupełnić niefinansowe mechanizmy wsparcia. Odbiorca wrażliwy energii elektrycznej/paliw gazowych będzie mógł złożyć do sprzedawcy energii/paliw gazowych wniosek dotyczący m.in. zawarcia umowy ws. zaległych i bieżących należności lub świadczonej usługi obejmującej odroczenie terminu ich płatności, rozłożenia na raty, umorzenia lub odstąpienia od naliczania odsetek za nieterminową zapłatę, a także zawieszenia postępowania egzekucyjnego należności za energię elektryczną/paliwa gazowe lub świadczone usługi.
Obowiązywać będzie również zakaz wstrzymania dostaw energii elektrycznej odbiorcy wrażliwemu, w okresie od 1 listopada do 31 marca oraz w soboty, w dni uznane ustawowo za wolne od pracy. Na przedsiębiorstwa energetyczne zostanie nałożony obowiązek poinformowania odbiorców o możliwym rozwiązaniu alternatywnym względem odłączenia prądu lub gazu.
System dodatków energetycznych mają uzupełnić działania Ministerstwa Klimatu i Środowiska związane z modyfikacją założeń programu Czyste Powietrze na 2022 r. Resort przygotowuje właśnie nową odsłonę programu, mającą zapewnić wyższe wsparcie inwestycyjne, które ma przyczynić się do niwelowania ubóstwa energetycznego w horyzoncie długoterminowym.
Projekt ustawy ma po raz pierwszy zdefiniować w polskim prawodawstwie zjawisko ubóstwa energetycznego mającego oznaczać sytuację, w której gospodarstwo domowe prowadzone przez jedną osobę lub przez kilka osób wspólnie w samodzielnym lokalu mieszkalnym lub w budynku, w którym nie jest wykonywana działalność gospodarcza związana z jego prowadzeniem, nie jest w stanie zapewnić sobie wystarczającego poziomu ciepła, chłodu, oświetlania i energii elektrycznej do zasilania urządzeń, w wyniku połączenia niskich dochodów, wysokich wydatków na cele energetyczne i niskiej efektywności energetycznej.
Nowelizacja ma wprowadzić zapisy dające podstawy do przygotowania lokalnych programów wsparcia: „Kryteria ubóstwa energetycznego kwalifikujące do programów redukcji ubóstwa energetycznego określa się każdorazowo w programach wprowadzających instrumenty redukcji ubóstwa energetycznego”.
– Uniwersalny charakter proponowanej przez nas definicji ubóstwa energetycznego pozostawia możliwość elastycznego dostosowania programów wsparcia dla odbiorców ubogich energetycznie zarówno teraz, jak i w przyszłości. Jest to więc praktyczna odpowiedź na potrzeby ośrodków lokalnych, które już podjęły działania nakierowane na redukcję ubóstwa energetycznego np. gminy w Małopolsce – komentuje Michał Kurtyka.
Resort klimatu podkreśla, że wprowadzenie zmian w ustawie Prawo energetyczne wynika również z konieczności wdrożenia do polskiego porządku prawnego unijnej dyrektywy 2019/944. Zobowiązuje ona państwa członkowskie do stworzenia prawnych ram dla wsparcia odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej oraz przygotowania definicji ubóstwa energetycznego.
Przygotowany przez MKiŚ projekt nowelizacji Prawa energetycznego został skierowany pod obrady Komitetu Stałego Rady Ministrów, następnie trafi do rozpatrzenia przez Radę Ministrów, a potem zostanie przekazany do prac w parlamencie.
- 2021-08-30
Panele perowskitowe
Co to są ogniwa perowskitowe?
Ogniwa perowskitowe generują energię nie tylko ze światła słonecznego, ale również ze sztucznego. Działają też w słabych warunkach oświetleniowych. Nie tracą wydajności, kiedy słońce pada na nie pod innym kątem niż 90 stopni. Charakteryzują się wysoką elastycznością i bardzo małą wagą, dzięki czemu da się je łatwo przymocować do wybranej powierzchni. Z racji ich elastyczności można montować je nie tylko na fasadach budynków, ale też w najróżniejszych gadżetach. Co istotne, koszty produkcji są znacznie niższe niż w przypadku paneli krzemowych. Łatwiej je także utylizować.
- 2019-12-17
Dotacja i ulga termomodernizacyjna – sprawdź ile zapłacisz za mikroinstalację PV
Do programu Mój Prąd kwalifikują się instalacje od 2 do 10 kWp.
- 2019-12-12
Rządowy program Mój Prąd – 13 stycznia drugi nabór
Według zapowiedzi, drugi nabór do programu Mój Prąd miał rozpocząć się na początku 2020 roku. Piotr Woźny, prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej poinformował, że II nabór rozpocznie się od 13 stycznia 2020.
- 2019-11-29
Ustawa antykopciuchowa i 8% VAT na PV z podpisem prezydenta
Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę antykopciuchową a wraz z nią zwolnienie z podatku programu Mój Prąd i ujednolicenie stawki VAT na PV do 8% bez względu na lokalizację! Dodatkowo nowe budynki uzyskują obowiązek podłączenia do sieci ciepłowniczej.
- 2019-11-07
Ustawa OZE przyjęta! Nowa definicja prosumenta
Rada Ministrów przyjęła nowelizację ustawy o OZE!
- 2019-06-06
Jak dbać o panele fotowoltaiczne – czyszczenie paneli fotowoltaicznych
Wiele osób obawia się, że instalacja fotowoltaiczna będzie wymagała częstych konserwacji i czyszczenia.
- 2019-06-06
Czy fotowoltaika w przemyśle rolnym jest opłacalna?
W polskich gospodarstwach rolnych instalacje fotowoltaiczne nie są popularnym rozwiązaniem. Nieustanny rozwój rolnictwa i automatyzacja procesów wiąże się z wykorzystaniem coraz to większych ilości energii.