Dopłata do rachunku odbiorcy wrażliwego wzrośnie do 50 proc.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt nowelizacji Prawa energetycznego, który zakłada zwiększenie dodatków energetycznych oraz wprowadzenie niefinansowych narzędzi wsparcia gospodarstw domowych zagrożonych ubóstwem energetycznym. Jak podkreśla resort klimatu, jest to odpowiedź na wzrost kosztów energii.
Minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka informuje, że przygotowany projekt nowelizacji ustawy Prawo energetyczne ma służyć wdrożeniu instrumentów osłonowych odbiorców energii, niezbędnych w obecnych warunkach dynamicznego wzrostu cen energii.
Na wsparcie odbiorcy wrażliwego energetycznie rząd planuje przeznaczyć w latach 2022-2031 kwoty zwiększające się w każdym roku z około 1,5 mld zł do poziomu ok. 1,7 mld zł.
Nowe regulacje mają rozszerzyć grupę odbiorców uprawnionych do pobierania dodatku energetycznego według kryterium dochodowego nieprzekraczającego 1 563,00 zł w gospodarstwie 1-osobowym i 1115,00 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym.
Według założeń projektu nowelizacji Prawa energetycznego, dopłata do rachunku odbiorcy wzrośnie z 30 do 50 proc. Wyższe będą stawki dodatku, które wyniosą od 324 zł do 876 zł w okresie rocznym. Zmiana wartości limitów zużycia energii elektrycznej wpłynie na zwiększenie wysokości dodatku energetycznego i będzie bardziej odpowiadać rzeczywistej sytuacji związanej ze zużyciem energii przez gospodarstwa domowe.
Dodatki przyznawane będą na okres 6 miesięcy, a do ich otrzymania wystarczy przedstawienie faktury zamiast kopii umowy sprzedaży energii elektrycznej albo umowy kompleksowej.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska szacuje, że dzięki proponowanemu rozwiązaniu liczba beneficjentów dodatków wzrośnie do około 2,63 mln gospodarstw domowych, czyli co piąte gospodarstwo domowe będzie mogło otrzymać wsparcie.
Minister klimatu Michał Kurtyka informuje, że proponowane rozwiązanie rozszerza grupę uprawnioną do otrzymania dodatku też o tych, którzy nie mogli ubiegać się o niego np. z uwagi na nadmetraż lokalu i tym samym byli wykluczeni z przyznania dodatku mieszkaniowego.
– Dotyczy to w szczególności odbiorców samotnie zamieszkujących domy jednorodzinne w małych miejscowościach i na wsiach, których sytuacja materialna uzasadnia przyznanie zasiłków stałych lub okresowych. Objęte dodatkiem energetycznym zostaną także grupy dochodowe: korzystające z zasiłków pomocy społecznej, emeryci ze świadczeniem poniżej minimalnej emerytury czy emeryci i renciści ze świadczeniem równym najniższej emeryturze, a także rodziny wielodzietne – komentuje Michał Kurtyka.
– Ta pomoc zagwarantuje najsłabszym odbiorcom zaspokojenie jednej z podstawowych potrzeb, jaką jest dostęp do energii elektrycznej. Już na etapie przygotowywania ustawy Ministerstwo Klimatu i Środowiska uzgodniło szczegóły m.in. z Ministerstwem Finansów i zapewniło finansowanie na poziomie minimum 1,5 mld zł. Jestem przekonany, że ustawa szybko trafi pod obrady Sejmu – dodaje Kurtyka.
Nowy system dodatków dla wrażliwych gospodarstw domowych mają uzupełnić niefinansowe mechanizmy wsparcia. Odbiorca wrażliwy energii elektrycznej/paliw gazowych będzie mógł złożyć do sprzedawcy energii/paliw gazowych wniosek dotyczący m.in. zawarcia umowy ws. zaległych i bieżących należności lub świadczonej usługi obejmującej odroczenie terminu ich płatności, rozłożenia na raty, umorzenia lub odstąpienia od naliczania odsetek za nieterminową zapłatę, a także zawieszenia postępowania egzekucyjnego należności za energię elektryczną/paliwa gazowe lub świadczone usługi.
Obowiązywać będzie również zakaz wstrzymania dostaw energii elektrycznej odbiorcy wrażliwemu, w okresie od 1 listopada do 31 marca oraz w soboty, w dni uznane ustawowo za wolne od pracy. Na przedsiębiorstwa energetyczne zostanie nałożony obowiązek poinformowania odbiorców o możliwym rozwiązaniu alternatywnym względem odłączenia prądu lub gazu.
System dodatków energetycznych mają uzupełnić działania Ministerstwa Klimatu i Środowiska związane z modyfikacją założeń programu Czyste Powietrze na 2022 r. Resort przygotowuje właśnie nową odsłonę programu, mającą zapewnić wyższe wsparcie inwestycyjne, które ma przyczynić się do niwelowania ubóstwa energetycznego w horyzoncie długoterminowym.
Projekt ustawy ma po raz pierwszy zdefiniować w polskim prawodawstwie zjawisko ubóstwa energetycznego mającego oznaczać sytuację, w której gospodarstwo domowe prowadzone przez jedną osobę lub przez kilka osób wspólnie w samodzielnym lokalu mieszkalnym lub w budynku, w którym nie jest wykonywana działalność gospodarcza związana z jego prowadzeniem, nie jest w stanie zapewnić sobie wystarczającego poziomu ciepła, chłodu, oświetlania i energii elektrycznej do zasilania urządzeń, w wyniku połączenia niskich dochodów, wysokich wydatków na cele energetyczne i niskiej efektywności energetycznej.
Nowelizacja ma wprowadzić zapisy dające podstawy do przygotowania lokalnych programów wsparcia: „Kryteria ubóstwa energetycznego kwalifikujące do programów redukcji ubóstwa energetycznego określa się każdorazowo w programach wprowadzających instrumenty redukcji ubóstwa energetycznego”.
– Uniwersalny charakter proponowanej przez nas definicji ubóstwa energetycznego pozostawia możliwość elastycznego dostosowania programów wsparcia dla odbiorców ubogich energetycznie zarówno teraz, jak i w przyszłości. Jest to więc praktyczna odpowiedź na potrzeby ośrodków lokalnych, które już podjęły działania nakierowane na redukcję ubóstwa energetycznego np. gminy w Małopolsce – komentuje Michał Kurtyka.
Resort klimatu podkreśla, że wprowadzenie zmian w ustawie Prawo energetyczne wynika również z konieczności wdrożenia do polskiego porządku prawnego unijnej dyrektywy 2019/944. Zobowiązuje ona państwa członkowskie do stworzenia prawnych ram dla wsparcia odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej oraz przygotowania definicji ubóstwa energetycznego.
Przygotowany przez MKiŚ projekt nowelizacji Prawa energetycznego został skierowany pod obrady Komitetu Stałego Rady Ministrów, następnie trafi do rozpatrzenia przez Radę Ministrów, a potem zostanie przekazany do prac w parlamencie.